ANKARA-BHA

Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile “Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar”da değişiklik yapıldı. Buna göre, yetkili kuyum işletmeleri ve vergi levhasında kıymetli maden üretimi veya ticaretiyle iştigal ettiği belirtilen kişiler dışındakilere kesme altın satışı yasaklandı.

Şikayetler ve suistimaller dikkate alındı

Hazine ve Maliye Bakanlığı, kesme altının standart bir ölçüye sahip olmaması, yatırımcılar için risk oluşturması ve son dönemde bu ürünlerin alım-satımında artış görülmesi nedeniyle düzenlemeye gidildiğini bildirdi.

Vatandaşlardan ve sektör temsilcilerinden gelen şikayetler doğrultusunda alınan kararla, kayıt dışı işlemlerin önüne geçilmesi ve piyasanın daha güvenli hale getirilmesi hedefleniyor.

Yurt dışına çıkarılabilecek nakit limitine güncelleme

Düzenleme kapsamında yurt dışına serbestçe çıkarılabilecek nakit para limiti de 25 bin liradan 185 bin liraya yükseltildi.

Bu artışın nedeni olarak, döviz kurundaki değişimler ve suç gelirlerinin aklanması ile terörizmin finansmanının önlenmesine yönelik kimlik tespiti için belirlenen tutarlar gösterildi.

Kambiyo işlemlerine yeni tanım

Yapılan değişiklikle, fiziki teslimat olmadan gerçekleştirilen kıymetli maden alım satım işlemleri kambiyo işlemi olarak değerlendirilecek. Böylece, döviz ve kıymetli maden piyasalarındaki denetim daha etkin hale getirilecek.

Türev işlemlerde yetkisiz aracılığa önlem

Yetkisiz kişi ve kurumların kaldıraçlı işlemler veya türev işlemlere aracılık etmesini önlemek amacıyla, bankalar, ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının gerekli tedbirleri alması yönünde düzenlemeye gidildi.

Bu çerçevede Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) iş birliği yaparak piyasaları denetleyecek ve yetkisiz aracılara yaptırım uygulanacak.

ANKARA-BHA

Batı Avustralya’nın Pilbara Kratonu’ndaki North Pole Dome bölgesinde yapılan araştırmalar, 3,5 milyar yıl öncesine ait dev bir göktaşı çarpmasının izlerini ortaya çıkardı.

Curtin Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından tespit edilen krater, dünya üzerindeki en eski göktaşı çarpma krateri olma özelliği taşıyor. Araştırmayı yürüten Prof. Tim Johnson, bu keşfin gezegenin erken evreleri ve yaşamın kökenine dair kabul edilen bazı bilimsel teorileri değiştirebileceğini belirtti.

Bilinen en eski krater

Daha önce tespit edilen en eski çarpma kraterinin 2,2 milyar yıl yaşında olduğunu hatırlatan bilim insanları, bu yeni keşfin Dünya’nın çarpma tarihi hakkında eksik kalan bir parçayı tamamladığını vurguladı.

Prof. Johnson, kraterin varlığını kanıtlayan en önemli bulgulardan birinin yalnızca yüksek basınç altında oluşabilen “şok konileri” olduğunu ifade etti.

Gezegenin şekillenmesinde büyük rol oynadı

Araştırmaya göre, saatte 36 bin kilometreden fazla hızla Dünya’ya çarpan dev bir göktaşı, 100 kilometreden geniş bir kraterin oluşmasına neden oldu.

Bu çarpmanın, Dünya’nın yüzeyine devasa miktarda kaya ve toz saçtığı, gezegenin kabuk yapısını etkileyerek erken dönem ekosisteminin şekillenmesine katkıda bulunmuş olabileceği belirtiliyor.

Araştırmanın eş yazarı Prof. Chris Kirkland, çarpma kraterlerinin yaşamın başlangıcına dair önemli ipuçları taşıdığını ve mikrobiyal yaşamın gelişimi için uygun ortamlar yaratmış olabileceğini söyledi.

Araştırmacılar, bu tür büyük çarpışmaların, kıtaların temelini oluşturan kratonların oluşumuna katkı sağlamış olabileceğini değerlendiriyor.

Keşfe ilişkin bilimsel çalışma, Nature Communications Earth & Environment dergisinde yayımlandı.

ANKARA-BHA

Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), Küresel Ticaret Güncellemesi raporunu yayımladı. Rapora göre, 2024 yılında küresel ticaret hacmi yüzde 3,7 (1,2 trilyon dolar) artarak 33 trilyon dolarlık rekor seviyeye ulaştı.

Ticaretteki büyümenin yaklaşık yüzde 60’ı hizmet sektöründen kaynaklandı. Hizmet ticareti yıl genelinde yüzde 9 artarak 700 milyar dolarlık katkı sağlarken, mal ticareti yüzde 2 yükselerek toplam büyümeye 500 milyar dolar katkıda bulundu.

Gelişmekte olan ekonomiler öne çıktı

Raporda, gelişmekte olan ekonomilerin 2024’te küresel ticaret artışına öncülük ettiği belirtildi. Özellikle Doğu ve Güney Asya’daki ülkelerin güçlü performansı dikkat çekerken, Çin ve Hindistan’ın küresel ortalamanın üzerinde büyüdüğü ifade edildi. Buna karşılık Rusya, Güney Afrika ve Brezilya’da ticaret büyük ölçüde durgun seyretti.

Gelişmiş ekonomilerde ise ithalat ve ihracat yıl boyunca yatay seyrederken, son çeyrekte yüzde 2 daraldı. Raporda, ABD’nin Çin ve Avrupa Birliği ile olan ticaret açığının artmaya devam ettiği vurgulandı.

2025 için belirsizlikler devam ediyor

UNCTAD, 2025’in başlarında küresel ticaretin istikrarlı seyredeceğini öngörürken, artan jeopolitik gerilimler, korumacı politikalar ve ticari anlaşmazlıkların ticareti sekteye uğratabileceği konusunda uyardı.

Raporda, “2025’te en büyük zorluk, ülkelerin izole ticaret blokları oluşturmasını önleyerek küresel parçalanmanın önüne geçmek olacak” değerlendirmesinde bulunuldu.